卫灵公第十五



卫灵公问陈于孔子。 wèi líng gōng wèn chén yú kǒng zǐ 。
孔子对曰:“俎豆之事,则尝闻之矣。 kǒng zǐ duì yuē :“ zǔ dòu zhī shì , zé cháng wén zhī yǐ 。
军旅之事,未之学也。 jūn lǚ zhī shì , wèi zhī xué yě 。
”明日遂行。 ” míng rì suì xíng 。
在陈绝粮,从者病,莫能兴。 zài chén jué liáng , cóng zhě bìng , mò néng xìng 。
子路愠见曰:“君子亦有穷乎? zǐ lù yùn jiàn yuē :“ jūn zǐ yì yǒu qióng hū ?
”子曰:“君子固穷,小人穷斯滥矣。 ” zǐ yuē :“ jūn zǐ gù qióng , xiǎo rén qióng sī làn yǐ 。

子曰:“赐也,如以予为多学而识之者与? zǐ yuē :“ cì yě , rú yǐ yǔ wèi duō xué ér shí zhī zhě yǔ ?
”对曰:“然。 ” duì yuē :“ rán 。
非与? fēi yǔ ?
”曰:“非也。 ” yuē :“ fēi yě 。
予一以贯之。 yǔ yī yǐ guàn zhī 。

子曰:“由,知德者鲜矣。 zǐ yuē :“ yóu , zhī dé zhě xiān yǐ 。

子曰:“无为而治者,其舜也与? zǐ yuē :“ wú wèi ér zhì zhě , qí shùn yě yǔ ?
夫何为哉。 fū hé wèi zāi 。
恭己正南面而已矣。 gōng jǐ zhèng nán miàn ér yǐ yǐ 。

子张问行。 zi zhāng wèn xíng 。
子曰:“言忠信,行笃敬,虽蛮貊之邦行矣。 zǐ yuē :“ yán zhōng xìn , xíng dǔ jìng , suī mán mò zhī bāng xíng yǐ 。
言不忠信,行不笃敬,虽州里行乎哉? yán bù zhōng xìn , xíng bù dǔ jìng , suī zhōu lǐ xíng hū zāi ?
立,则见其参于前也; lì , zé jiàn qí cān yú qián yě ;
在舆,则见其倚于衡也。 zài yú , zé jiàn qí yǐ yú héng yě 。
夫然后行。 fū rán hòu xíng 。
”子张书诸绅。 ” zi zhāng shū zhū shēn 。

子曰:“直哉史鱼。 zǐ yuē :“ zhí zāi shǐ yú 。
邦有道如矢,邦无道如矢。 bāng yǒu dào rú shǐ , bāng wú dào rú shǐ 。
君子哉遽伯玉。 jūn zǐ zāi jù bó yù 。
邦有道则仕,邦无道则可卷而怀之。 bāng yǒu dào zé shì , bāng wú dào zé kě juǎn ér huái zhī 。

子曰:“可与言而不与之言,失人; zǐ yuē :“ kě yǔ yán ér bù yǔ zhī yán , shī rén ;
不可与言而与之言,失言。 bù kě yǔ yán ér yǔ zhī yán , shī yán 。
知者不失人,亦不失言。 zhī zhě bù shī rén , yì bù shī yán 。

子曰:“志士仁人,无求生以害仁,有杀身以成仁。 zǐ yuē :“ zhì shì rén rén , wú qiú shēng yǐ hài rén , yǒu shā shēn yǐ chéng rén 。

子贡问为仁。 zi gòng wèn wèi rén 。
子曰:“工欲善其事,必先利其器。 zǐ yuē :“ gōng yù shàn qí shì , bì xiān lì qí qì 。
居是邦也,事其大夫之贤者,友其士之仁者。 jū shì bāng yě , shì qí dài fū zhī xián zhě , yǒu qí shì zhī rén zhě 。

颜渊问为邦。 yán yuān wèn wèi bāng 。
子曰:“行夏之时,乘殷之辂,服周之冕,乐则韶舞。 zǐ yuē :“ xíng xià zhī shí , chéng yīn zhī hé , fú zhōu zhī miǎn , lè zé sháo wǔ 。
放郑声,远佞人。 fàng zhèng shēng , yuǎn nìng rén 。
郑声淫,佞人殆。 zhèng shēng yín , nìng rén dài 。

子曰:“人无远虑,必有近忧。 zǐ yuē :“ rén wú yuǎn lǜ , bì yǒu jìn yōu 。

子曰:“已矣乎! zǐ yuē :“ yǐ yǐ hū !
吾未见好德如好色者也。 wú wèi jiàn hǎo dé rú hào sè zhě yě 。

子曰:“臧文仲,其窃位者与? zǐ yuē :“ zāng wén zhòng , qí qiè wèi zhě yǔ ?
知柳下惠之贤,而不与立也。 zhī liǔ xià huì zhī xián , ér bù yǔ lì yě 。

子曰:“躬自厚而薄则于人,则远怨矣。 zǐ yuē :“ gōng zì hòu ér báo zé yú rén , zé yuǎn yuàn yǐ 。

子曰:“不曰如之何如之何者,吾末如之何也已矣。 zǐ yuē :“ bù yuē rú zhī hé rú zhī hé zhě , wú mò rú zhī hé yě yǐ yǐ 。

子曰:“群居终日,言不及义,好行小慧,难矣哉! zǐ yuē :“ qún jū zhōng rì , yán bù jí yì , hǎo xíng xiǎo huì , nán yǐ zāi !

子曰:“君子义以为质,礼以行之,孙以出之,信以成之。 zǐ yuē :“ jūn zǐ yì yǐ wèi zhì , lǐ yǐ xíng zhī , sūn yǐ chū zhī , xìn yǐ chéng zhī 。
君子哉! jūn zǐ zāi !

子曰:“君子病无能焉,不病人之不己知也。 zǐ yuē :“ jūn zǐ bìng wú néng yān , bù bìng rén zhī bù jǐ zhī yě 。

子曰:“君子疾没世而名不称焉。 zǐ yuē :“ jūn zǐ jí méi shì ér míng bù chēng yān 。

子曰:“君子求诸己,小人求诸人。 zǐ yuē :“ jūn zǐ qiú zhū jǐ , xiǎo rén qiú zhū rén 。

子曰:“君子矜而不争,群而不党。 zǐ yuē :“ jūn zǐ jīn ér bù zhēng , qún ér bù dǎng 。

子曰:“君子不以言举人,不以人废言。 zǐ yuē :“ jūn zǐ bù yǐ yán jǔ rén , bù yǐ rén fèi yán 。

子贡问曰:“有一言而可以终身行之者乎? zi gòng wèn yuē :“ yǒu yī yán ér kě yǐ zhōng shēn xíng zhī zhě hū ?
”子曰:“其恕乎! ” zǐ yuē :“ qí shù hū !
己所不欲,勿施于人。 jǐ suǒ bù yù , wù shī yú rén 。

子曰:“吾之于人也,谁毁谁誉。 zǐ yuē :“ wú zhī yú rén yě , shuí huǐ shuí yù 。
如有所誉者,其有所试矣。 rú yǒu suǒ yù zhě , qí yǒu suǒ shì yǐ 。
斯民也,三代之所以直道而行也。 sī mín yě , sān dài zhī suǒ yǐ zhí dào ér xíng yě 。

子曰:“吾犹及史之阙文也,有马者,借人乘之,今亡矣夫! zǐ yuē :“ wú yóu jí shǐ zhī què wén yě , yǒu mǎ zhě , jiè rén chéng zhī , jīn wáng yǐ fū !

子曰:“巧言乱德,小不忍则乱大谋。 zǐ yuē :“ qiǎo yán luàn dé , xiǎo bù rěn zé luàn dà móu 。

子曰:“众恶之,必察焉; zǐ yuē :“ zhòng è zhī , bì chá yān ;
众好之,必察焉。 zhòng hǎo zhī , bì chá yān 。

子曰:“人能弘道,非道弘人。 zǐ yuē :“ rén néng hóng dào , fēi dào hóng rén 。

子曰:“过而不改,是谓过矣。 zǐ yuē :“ guò ér bù gǎi , shì wèi guò yǐ 。

子曰:“吾尝终日不食,终夜不寝,以思,无益,不如学也。 zǐ yuē :“ wú cháng zhōng rì bù shí , zhōng yè bù qǐn , yǐ sī , wú yì , bù rú xué yě 。

子曰:“君子谋道不谋食。 zǐ yuē :“ jūn zǐ móu dào bù móu shí 。
耕者,馁在其中矣; gēng zhě , něi zài qí zhōng yǐ ;
学也,禄在其中矣。 xué yě , lù zài qí zhōng yǐ 。
君子忧道不忧贫。 jūn zǐ yōu dào bù yōu pín 。

子曰:“知及之,仁不能守之,虽得之,必失之。 zǐ yuē :“ zhī jí zhī , rén bù néng shǒu zhī , suī dé zhī , bì shī zhī 。
知及之,仁能守之,不庄以莅之,则民不敬。 zhī jí zhī , rén néng shǒu zhī , bù zhuāng yǐ lì zhī , zé mín bù jìng 。
知及之,仁能守之,庄以莅之,动之不以礼,未善也。 zhī jí zhī , rén néng shǒu zhī , zhuāng yǐ lì zhī , dòng zhī bù yǐ lǐ , wèi shàn yě 。

子曰:“君子不可小知,而可大受也。 zǐ yuē :“ jūn zǐ bù kě xiǎo zhī , ér kě dà shòu yě 。
小人不可大受,而可小知也。 xiǎo rén bù kě dà shòu , ér kě xiǎo zhī yě 。

子曰:“民之于仁也,甚于水火。 zǐ yuē :“ mín zhī yú rén yě , shén yú shuǐ huǒ 。
水火,吾见蹈而死者矣,未见蹈仁而死者也。 shuǐ huǒ , wú jiàn dǎo ér sǐ zhě yǐ , wèi jiàn dǎo rén ér sǐ zhě yě 。

子曰:“当仁不让于师。 zǐ yuē :“ dāng rén bù ràng yú shī 。

子曰:“君子贞而不谅。 zǐ yuē :“ jūn zǐ zhēn ér bù liàng 。

子曰:“事君,敬其事而后其食。 zǐ yuē :“ shì jūn , jìng qí shì ér hòu qí shí 。

子曰:“道不同,不相为谋。 zǐ yuē :“ dào bù tóng , bù xiāng wèi móu 。

子曰:“辞,达而已矣。 zǐ yuē :“ cí , dá ér yǐ yǐ 。

师冕见,及阶,子曰:“阶也。 shī miǎn jiàn , jí jiē , zǐ yuē :“ jiē yě 。
”及席,子曰:“席也。 ” jí xí , zǐ yuē :“ xí yě 。
”皆坐,子告之曰:“某在斯,某在斯。 ” jiē zuò , zi gào zhī yuē :“ mǒu zài sī , mǒu zài sī 。
”师冕出,子张问曰:“与师言之,道与? ” shī miǎn chū , zi zhāng wèn yuē :“ yǔ shī yán zhī , dào yǔ ?
”子曰:“然。 ” zǐ yuē :“ rán 。
固相师之道也。 gù xiàng shī zhī dào yě 。

results matching ""

    No results matching ""